Próba tężyczkowa

Jedynym badaniem mogącym  potwierdzić lub wykluczyć tężyczkę jest próba tężyczkowa (ischemiczna). Nie wierzcie lekarzom, którzy na oko lub na podstawie badań z krwi oceniają, że nie macie żadnej tężyczki. Próba tężyczkowa jest badaniem elektrofizjologicznym przeprowadzanym w większości pracowni EMG/EEG. Przy czym nie jest to typowe badanie EMG i należy zawsze dopytywać właśnie o próbę tężyczkową. Co ważne, badanie to jest refundowane przez NFZ - skierowanie może wypisać każdy (!) specjalista, choć najczęściej robi to neurolog. Prywatnie kosztuje ok. 100-150zł.

Badanie nie wymaga szczególnych przygotowań, jednak większość lekarzy zaleca odstawienie suplementów magnezu i wapnia na ok. tydzień przed. Ja odstawiłam magnez jedynie na 24h a mimo to badanie wyszło dodatnie. Generalnie uważam (ale jest to moja prywatna opinia), że suplementacja nie powinna mieć wpływu na wynik w przypadku silnych niedoborów i jeśli odstawienie wiązałoby się z występowaniem ataków itp. to lepiej odstawić jedynie na ten dzień-dwa i nie przejmować się zaleceniami. Za to bezwzględnie w dniu badania nie można przyjmować żadnych leków o działaniu uspokajającym.

Próba tężyczkowa trwa w sumie około 15 minut, jednak należy zarezerwować sobie trochę więcej czasu, bo po badaniu można być trochę skołowanym, lepiej nie przyjeżdżać autem (jeśli ktoś czuje się dobrze to można prowadzić, ale przed badaniem nigdy nie wiemy jak zareagujemy). Badanie przeprowadza się na leżąco. Zaczyna się od wbicia elektrody igłowej w mięsień pomiędzy palcem wskazującym a kciukiem. Może się zdarzyć, że igła zostanie źle wbita i efektem będzie ujemny wynik testu, dlatego lepiej wybrać sprawdzoną pracownię. Następnie na ramię zakłada się opaskę uciskową (jak do pomiaru ciśnienia), która odcina dopływ krwi do ręki i skutkuje drętwieniem/mrowieniem, co jest dość nieprzyjemne. Niestety nie można ruszać ręką, więc polecam poprosić pielęgniarkę o zagadywanie ;) W ostatnich 2-3 minutach dodaje się hiperwentylację - głębokie oddechy. Po zwolnieniu opaski uciskowej obserwuje się czy w miejscu wbicia igły pojawiają się wyładowania charakterystyczne dla tężyczki tzw. multiplety. Odczucia po zwolnieniu opaski są jeszcze bardziej nieprzyjemne a dodatkowo może pojawić się skurcz ręki tzw. ręka położnika a po hiperwentylacji - zawroty głowy. Jednak nie należy bać się tego badania, są gorsze a część osób przechodzi je bez żadnych nieprzyjemnych odczuć. W zależności od nasilenia objawów wynik próby określa się jako:

(-) ujemny,

(+) słabo dodatni,

(++) dodatni,

(+++) wybitnie dodatni.

Wynik dodatni świadczy o występowaniu tężyczki, jednak nie określa jej rodzaju i przyczyn. Istnieje opinia, że 10% badań jest fałszywie ujemnych, ale nie słyszałam dotąd wiarygodnego wyjaśnienia tego faktu, choć oczywiście mogą wystąpić nieprawidłowości w badaniu przez np. złe wbicie igły lub zastosowanie środków uspokajających przez pacjenta. Dalsze różnicowanie tężyczki już wykonuje się na podstawie wyników z krwi. Niestety lekarze często kończą diagnozę na dodatnim wyniku próby i nie zlecają dalszych badań. Zalecają jedynie suplementację wapniem/magnezem (często nieprawidłową, ale to temat na osobny wpis) i leki. Należy wymagać od lekarza szukania przyczyn a jeśli nie ma takiej możliwości to samemu trzeba wziąć sprawy w swoje ręce. Omówienie podstawowych badań opisałam tu. Wielu lekarzy uważa, że "taka już nasza uroda, tężyczki się nie da wyleczyć". Owszem, bez usunięcia przyczyny niedoborów tężyczka nie minie, ale w większości przypadków można. Spotkałam się też z opinią lekarza, że dodatni wynik próby nic nie znaczy, bo wszystkim wychodzi dodatni. Pewnie jest w tym trochę racji, żyjemy w czasach gdy niedobory magnezu są powszechne, więc nie zdziwiłabym się gdyby faktycznie u większości osób wynik wychodził dodatni. Jednak nie oznacza to, że te osoby są zdrowe a wyniki fałszywie dodatnie. Dokuczliwe objawy pojawiają się dopiero przy dużych niedoborach, więc prawdopodobnie większość takich osób JESZCZE nie ma objawów. Spodziewam się, że w kolejnych latach coraz częściej będziemy mówić o  magnezie i tężyczce.

Filmik z badania można również obejrzeć na Youtube. Ja nie leżałam tak spokojnie ;)